Linki

Dla Czytelników zainteresowanych historią – trochę przydatnych informacji.

Przeglądanie starych gazet to bardzo ciekawa forma poznawania przeszłości. Bogactwo wrażeń jest tu nieporównywalne z suchymi (żeby nie powiedzieć nudnymi) podręcznikami historii. Możemy jakby cofnąć się w czasie, sięgnąć do świata dawno zmarłych ludzi. Czym wtedy żyli, czym się interesowali, czego obawiali. Jak wyglądało ich życie codzienne. Różne rozwiązania techniczne, będące częścią naszego świata, których używamy na codzień, nie zwracając na nie uwagi (dopóki się nie zepsują), wówczas dopiero  raczkujące.  Także obserwowanie ważnych wydarzeń historycznych, jak wojny czy powstania. My już znamy zakończenie, możemy odróżnić momenty przełomowe, czy wyłapać oczywistą nieprawdę. Oni tego jeszcze nie wiedzieli.  Czasem inne rzeczy wydawały się im ważne. Pozbawieni dostępu do informacji przyjmowali też za prawdę różne plotki czy pogłoski. W „gorących” czasach często pojawiały się na szpaltach białe plamy – miejsca po artykułach zdjętych przez cenzurę.

Trochę szokujący dla współczesnego czytelnika jest też brak, jak byśmy to dziś powiedzieli „ochrony danych osobowych”. Nie kropkowano nazwisk bandziorów i przestępców. Ale nie tylko. Również nazwiska osób uznanych za umysłowo chore. „Gazeta Lwowska” zresztą regularnie publikowała sądowe edykty o ubezwłasnowolnieniach. Dla rodzin nie było to zbyt miłe, za to ówcześni czytelnicy tych gazet pewnie mieli niezły ubaw.

Jak dostać się do tych starych gazet? Otóż bardzo prosto, Drodzy Czytelnicy. Nie wychodząc z domu, siedząc sobie wygodnie przed monitorem. Wystarczy dowolna przeglądarka internetowa z bezpłatnym dodatkiem – wtyczką do otwierania plików w formacie DjVu.

Dzięki pracowitym polskim bibliotekom cyfrowym w internecie są już tysiące egzemplarzy starych czasopism i książek. W tym regionalnych, z różnych ziem polskich. Nie mam nawet możliwości wymienić takich wszystkich miejsc w internecie. Znajdziecie je pod tym linkiem: http://fbc.pionier.net.pl/owoc/oai-hosts

Ja sam, z racji prac przy stronie kresowej „Olejów na Podolu”, stare gazety traktuję wybiórczo. Przede wszystkim przeglądam takie, w których mam nadzieję znaleźć (i zwykle znajduję) informacje o interesujących mnie okolicach. Czyli głównie gazety galicyjskie, rzadziej z innych dzielnic. Na całość dawnej prasy chyba nikomu nie starczyłoby życia. Podany niżej wybór linków jest więc subiektywny.

1) Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa - http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra Najciekawsze dla mnie miejsce – ze względu na gazety lwowskie. Na moją stronę kresową już nie setki, ale tysiące „trafień”. Od drobnych wzmianek, przez krótkie notki (kroniki wypadków, wyroki sadowe) do całkiem sporych artykułów, na kilka kolumn. Od razu zamieszczę parę linków do kolekcji wybranych czasopism.

„Gazeta Lwowska” - http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication?id=152129&tab=3

„Gazeta Narodowa” - http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication?id=5852

„Dziennik Polski” - http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication?id=5850&tab=3

„Nowości Illustrowane” - http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/5871?tab=1

2) Małopolska Biblioteka Cyfrowa  – http://mbc.malopolska.pl/dlibra  Wybrane kolekcje czasopism:

„Czas” - http://mbc.malopolska.pl/dlibra/publication?id=20747&tab=3

„Ilustrowany Kuryer Codzienny” - http://mbc.malopolska.pl/dlibra/publication?id=33326&tab=3

3) Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa - http://www.wbc.poznan.pl/dlibra  Wybrane kolekcje czasopism:

„Kurier Poznański” - http://www.wbc.poznan.pl/publication/16370

„Dziennik Poznański” - http://www.wbc.poznan.pl/publication/2290

„Łowiec” –  http://www.wbc.poznan.pl/publication/79406

4) Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa - http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra

5) Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa - http://kpbc.umk.pl/dlibra

6) Podlaska Biblioteka Cyfrowa – http://pbc.biaman.pl/dlibra (tu akurat preferują publikacje w formacie PDF)

Jak wspomniałem wyżej, to tylko wybrane miejsca (te, z których najczęściej korzystałem). Zachęcam Was do własnych poszukiwań.

Remigiusz Paduch