Wojenna moda
Długotrwała wojna nauczyła nas dotąd wiele, a może i w przyszłości jeszcze więcej nauczy, popchnie do lepszej organizacyi, kooperatywy i wogóle wydatniejszej pracy na polu ekonomicznem. Odzwyczaiła nas też wojna od wielu rozrywek, nawet zdrowiu potrzebnych, od przyjemności picia na śniadanie kawy ze śmietanką, spożywania białych bułeczek, rogalików, smacznego chleba, mięsa z tucznych wołów itp, jednak nie nauczyła dotąd świata kobiecego praktyczności i odporności w stosunku do mody, narzucanej nam przez obcych. Mieliśmy tego dowód z wiosną, gdy moda, kpiąc z drożyzny materyałów, wprowadziła niemal że krynolinowe suknie. Wiadomą jest rzeczą, jak nasze panie zresztą całkiem słusznie biadają na straszną drożyznę wszystkiego, co tylko potrzebne do codziennego życia ludzkiego, jak targują się na Rynku o grosz przy kupnie pietruszki czy jabłka itp., a równocześnie te same panie nie liczą się wprost z groszem, gdy nadejdą żurnale z nową modą. W ilu to szafach mole niszczą wczoraj jeszcze używane, piękne, prawie zupełnie nowe suknie, zastąpione nazajutrz modnymi „workami”, które czynią kobietę niezgrabną i niekształtną. Wiedzą o tem kobiety, niejedna bardzo niezadowolona z modnej sukni, a jednak nie ma siły oprzeć się narzuconej śmiesznej modzie.
Tak samo ma się rzecz ze strojami żałobnymi. I w tym kierunku powinna nastąpić w stroją kobiecym zasadnicza reforma. Ból po stracie najdroższych osób wtedy jest prawdziwym, gdy się go zbytnio nie uzewnętrznia. Nie szata modna i kilkumetrowe czarne krepy, tamujące swobodne ruchy na ulicy, powinny być zewnętrznym wyrazem żałoby, lecz skromna, czarna suknia. Tymczasem dzieje się przeciwnie. Z chwilą, gdy ktoś z rodziny umiera, w iluż to domach myślą przedewszystkiem o gwałtownem użyciu modnych, żałobnych szat. Biegnie się czemprędzej do krawcowej i zamawia „ładną suknię”, potem odwiedza się szereg sklepów i wybiera jak najpiękniejszą i najdłuższą krepę i przegląda się w lustrze, czy „będzie w niej do twarzy”. Taka bezmyślność ubliża pamięci zmarłego.
Doprawdy dziwić się należy, że wśród tylu, bardzo pożytecznych i na wysokim poziomie obywatelskim stojącym organizacyi kobiecych, oddających społeczeństwu naszemu, zwłaszcza w okresie wojennym wielkie usługi, nie powstanie żywiołowa akcya, bardzo energiczna, przeciw marnowaniu tak drogiego grosza na kaprysy mody, urągającej częstokroć estetycznemu poczuciu. – Wszak niejeden mąż czy ojciec rujnuje się wprost, zadłuży „po uszy” dlatego, że „nie wypada” zignorować nowego żurnalu. Cierpi na tem młodsze rodzeństwo i cały dom niejednokrotnie walczyć musi z brakami, częstokroć z niedostatkiem. Na razie nie wiadomo, co najbliższa moda przyniesie, ale już dziś świat kobiecy powinien się szykować do ostrej walki z niepraktyczną i bezmyślną modą.
L.
„Głos Rzeszowski” z 28 października 1917