Przewożenie koni kolejami
(Wyciąg z rozkazu N. D. Szt. Gen. Gł. Kwat. Nr. 36. z dnia 12. czerwca 1920 r. Nr. 2069 Wet.)
1. Wagony, przeznaczone do przewozu koni, należy przed ładowaniem oczyścić dokładnie z nieczystości, usunąć ze ścian wystające gwoździe lub odłamki desek, zbadać przydatność desek przegrodowych i uwięzi oraz zwrócić szczególną uwagę na stan mostków, które przeważnie bywają zepsute.
2. Wagony przed ładowaniem koni powinne być odkażone.
3. Wszystko to, co utrudnia wolny dostęp do wagonów, albo co może spowodować uszkodzenie koni, powinno być z rampy usunięte.
4. W czasie wagonowania koni należy zachowywać spokój jakoteż przestrzegać porządku i kolejności zajęć rozdzielonych wprzód między ludzi.
5. Wagonowanie koni artyleryjskich i taborowych powinno odbywać się w następującym porządku:
a) najpierw należy wyprządz konie i nie zdejmując z nich uprzęży, podzielić na grupy, licząc na każdą grupę tyle koni, ile według przepisów kolejowych można umieścić w wagonie (6-8 koni);
b) podprowadzić konie grupami do pociągu, przygotowanego do ładowania i poustawiać te grupy kolejno przed wagonami, do których mają być załadowane
c) na daną komendę zdjąć z koni uprząż siodła i poukładać je w porządku poza końmi.
d) na dalszą komendę wprowadzać kolejno konie do wagonu.
6. Wagonowanie koni kawaleryjskich odbywa się jak i wagonowanie koni artyleryjskich z tą tylko różnicą, że żołnierze podjeżdżają na koniach do przygotowanego pociągu i szykują się tu grupami w dwa szeregi (6-8 koni w każdej grupie zależnie od ilości miejsc w wagonie). Na daną komendę żołnierze zsiadają z koni i zdejmują siodła, które wraz z amunicją składają poza końmi. Na dalszą odpowiednią komendę wprowadzają konie kolejno do wagonu, poczem znoszą siodła, furaż i t. p.
7. Artylerja konna ładuje konie wierzchowe tak jak kawalerja, a konie zaprzęgowe tak jak artylerja.
8. Z rozpoczęciem wprowadzania koni do wagonów należy zachować zupełny spokój, nie straszyć i nie denerwować koni nie przyzwyczajonych do otoczenia kolejowego. Wnętrze wagonów powinno być jaknajlepiej oświetlone, w jakim to celu należy w dzień przymknąć przeciwległe drzwi, zabezpieczając równocześnie przed wyskoczeniem konia z wagonu, w nocy zaś oświetlić należycie wnętrze wagonu latarniami, przyczem latarnie nie powinne wisieć w przejściu lecz należy je trzymać w rękach tak, żeby uniknąć rzucania światła koniowi wprost w oczy. Podczas wprowadzania koni do wagonu należy zniżać im głowy, aby nie uderzały o sufit wagonu zewnątrz wagonu. Po obu stronach mostka ustawić należy po jednym silnym, śmiałym i przytomnym żołnierzu, który ma czuwać nad tem, żeby wprowadzany koń nie skoczył w bok poza mostek.
Do wagonu należy wprowadzić najpierw najspokojniejszego i najodważniejszego konia, za którym pójdą zazwyczaj inne. Wprowadzający powinien iść obok konia śmiało i nie patrzeć mu w oczy. W wypadkach, gdy koń nie chce wejść do wagonu, należy użyć następujących sposobów.
a) Odprowadzić konia 20-30 kroków na bok, zawiązać mu oczy, lub zarzucić na głowę derkę, posłać na mostek słomę i śmiało w szybkim tempie wprowadzać, bacząc, aby głową nie uderzył o sufit wagonu.
b) Po obu stronach konia postawić dwóch silnych żołnierzy, którzy uczepiwszy się jedną ręką grzywy, podadzą sobie drugą rękę pod koniem poza jego przedniemi nogami i podtrzymując w ten sposób zwierzę wejdą z nim razem do wagonu, przyczem nie należy ciągnąć konia za uździelnicę, lecz starać się podpychać go z tyłu. Nie można bić ani też krzyczeć na niechcącego wejść do wagonu, przeciwnie, trzeba go głaskać, przemawiać łagodnie, starać się uspokoić i kawałkiem chleba, cukru, wiązką siana lub garścią owsa zachęcać go do wejścia, przytem wprowadzać tuż za chętnie idącym koniem.
c) Wprowadzać osadzając go tyłem.
Ustawianie koni w wagonach.
9. Stosownie do budowy wagonów, ustawia się konie, albo wzdłuż ściany bocznej albo też wzdłuż przedniej i tylnej połowy wagonu.
10. Wzdłuż ściany bocznej ustawia się konie w następującym porządku: pierwszego wprowadzonego konia ustawić przy ścianie poprzecznej z prawej strony wagonu, drugiego konia tak samo przy ścianie poprzecznej lecz z lewej strony wagonu, trzeciego obok pierwszego, czwartego obok drugiego i t. d. czyli, że w wagonie po jednej stronie będą stały konie o numerach parzystych, po drugiej zaś stronie o numerach nieparzystych. Zachowując powyższy porządek będziemy mieli wolny środek wagonu, który zapełnią ostatnie dwa konie.
11. W wagonach dwustronnych stawiać należy konie w następującym porządku: najpierw ustawiać konie w prawej połowie, następnie w lewej połowie wagonu. Po wprowadzeniu do wagonu pierwszego konia zwrócić go na lewo, a następnie cofnąwszy w tył postawić przy przeciwległej podłużnej ścianie w prawej połowie wagonu. W tensam sposób postępować należy z drugim, trzecim a jeżeli wagon jest w stanie pomieścić, to i z czwartym koniem. Drugi koń powinien stanąć obok pierwszego, trzeci obok drugiego i t. d. Gdy już wszystkie miejsca z prawej strony wagonu są zapełnione, należy założyć poprzeczną deskę przegrodową i przywiązać do niej konie.
Tegosamego porządku i kolejności ustawiania, przestrzegać należy przy stawianiu koni w lewej połowie wagonu, z tą tylko różnicą, że po wprowadzeniu konia do wagonu zwrócić go na prawo.
12. Gdy wagonowanie koni zostało ukończone żołnierze wnoszą do wagonów uprząż, siodła i składają takowe w przejściu u drzwi przeciwległych. Siodła należy składać po dwa w rząd przedniemi łękami naprzód. Siano, owies, wiadra i przybory użytku końskiego należy również tu złożyć.
13. Nie należy składać uprzęży, siodeł i furażu w wagonach, w których stoją konie rzędem wzdłuż ściany podłużnej, lecz umieszczać je osobno w wozach bagażowych.
14. Po skończonem ładowaniu, należy pozostawić w każdym wagonie po dwóch dozorców przy koniach, resztę zaś żołnierzy umieścić w innych wozach transportowych.
15. Dozorcy, pozostawieni przy koniach, obowiązani są rozkiełznąć natychmiast konie i podać im siano, celem jaknajszybszego ich uspokojenia.
16. Wagony załadowane końmi, należy letnią porą w czasie upałów wysunąć jaknajprędzej na miejsce przewiewne, zimą zaś w czasie mrozów i wiatru postawić w miejscu zacisznem.
17. W czasie przewozu konie najlepiej znoszą podróż, gdy stoją zwrócone głowami w kierunku ruchu pociągu, gorzej, gdy stoją w poprzek wagonu, a najgorzej, gdy stoją tyłem do parowozu.
18. Niektóre konie nie mogą przez długi czas uspokoić się, trzęsą głowami i cofają się w tył, co jest objawem zawrotu głowy i może doprowadzić zwierzę do utraty przytomności i zwalić je z nóg. W podobnym przypadku należy otworzyć niezwłocznie drzwi na oścież, dać koniowi kilka haustów wody i rozetrzeć mu dobrze grzbiet i szyję szczotką lub zmiętą słomą, a na najbliższej stacji przestawić tak, żeby stał przodem do parowozu.
19. O ile zauważy się u konia obrzęk nóg, rozetrzeć mu nogi kawałkiem sukna, pęczkiem zmiętej słomy, lub siana.
20. Zabrania się palenia tytoniu w wagonach mieszczących konie.
21. Lekarz weterynaryjny albo dowódca eszelonu obowiązany jest sprawdzać stan zdrowia koni, w którym to celu powinien zaglądać do wagonów i żądać od dozorców odpowiednich meldunków.
22. Każdy transport koni powinien być na czas podróży zaopatrzony w dostateczną ilość paszy.
23. Pierwszego dnia podróży należy dawać koniom więcej siana mniej owsa.
24. W czasie przewozu koleją żelazną należy karmić i poić konie często, lecz małemi dawkami, nie robiąc zbyt długich przerw. Dowódca eszelonu powinien wziąć pod uwagę dłuższe postoje na pewnych stacjach i zależnie od tego sporządzić rozkład karmienia i pojenia.
25. Po przybyciu transportu z końmi do miejsca przeznaczenia należy niezwłocznie przystąpić do wyprowadzania koni z wagonów. Porządek wyprowadzania koni jest odwrotną kolejnością postępowań, jakie były przestrzegane przy wagonowaniu koni, a mianowicie najpierw należy wynieść z wagonów paszę, siodła, uprzęż i przybory użytku końskiego, potem zacząć wyprowadzać konie. Pierwszy koń wychodzi z wagonu ten, który przy wagonowaniu wszedł ostatni a ostatni wychodzi ten, który był prowadzony pierwszy.
26. Koniom, które przebyły nużącą podróż koleją żelazną, o ile ze względów strategicznych nie zachodzi nagła potrzeba marszu, należy się wypoczynek co najmniej w ciągu doby. Po upływie doby można użyć je do lekkiej pracy lub przejażdżki z wyjątkiem koni zbyt znużonych podróżą, których do pracy nie należy używać wcześniej, jak odzyskają wygląd wypoczętego i zdrowego zwierzęcia i jak pozbędą się drgawek w nogach
(L. 909/Wet.)
Dowództwo 6-tej Armii. Rozkazy z dnia 25 lipca 1920.
Technika i wynalazki, Wojna 1918-1920, Zwierzęta Czytano 1 058 razy
Brak komentarzy do wpisu “Przewożenie koni kolejami”